به نقل از «قدس آنلاین»

نگاهی به اقدامات امام رضا(ع) برای زنده نگه داشتن قیام عاشورا؛ امام حسین(ع) و عاشورا در فرهنگ رضوی

تاریخ انتشار: ۳ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۱۵۳۲۷

در گفت‌وگو با دکتر مرتضی انفرادی، پژوهشگر گروه مطالعات اجتماعی اعتاب مقدس بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، اقدامات امام رضا(ع) برای زنده نگه داشتن یاد امام حسین(ع) و قیام عاشورا را مرور و بررسی کردیم که از نظر می‌گذرانید.

سیره ائمه(ع) در زنده نگه داشتن نام و فرهنگ امام حسین(ع)

دکتر انفرادی در ابتدا با بیان اینکه قیام امام حسین(ع) برای تمام ائمه اطهار(ع) موضوعی مهم و حیاتی بود، می‌گوید: از سیره امام سجاد(ع) و گریه بی‌امان ایشان گرفته تا احادیث و روایت‌های امام باقر(ع) و امام صادق(ع) تا واگویه‌های غربت امام کاظم(ع) و روایت‌هایی که امام رضا(ع) از پدر بزرگوارشان برای بزرگداشت فرهنگ عاشورا نقل فرموده‌اند همه حاکی از تلاش‌ها و سیره اهل بیت(ع) برای بیان این حرکت عظیم بوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او در این باره به تلاش‌های امام هشتم(ع) اشاره و بیان می‌کند: امام رضا(ع) با پذیرش ولایتعهدی، مبارزه دائمی خستگی‌ناپذیر خود را با دستگاه خلافت به بهترین وجه ممکن به ثمر رساند تا جایی که مأمون مجبور شد ایشان را به شهادت برساند. حرکت فرهنگی عظیم امام رضا(ع) در آن دوران، در تبیین فرهنگ شهادت و بزرگداشت مقام شامخ امام حسین(ع) در چند محور بسیار دقیق و برنامه‌ای بسیار دوراندیشانه سبب شد که قیام و شخصیت امام حسین(ع) بیش از پیش برای همگان شناخته شود.

این پژوهشگر دینی در توضیح این محورها عنوان می‌کند: امام(ع) با جریان تحریف مقابله می‌کرد. تحریف حقایق و واژگون نشان دادن واقعیات در طول تاریخ حربه‌ای بود که از سوی دشمن آگاه و دوست جاهل در جامعه نفوذ می‌کرد. امام رضا(ع) برای مصون ماندن قیام امام حسین(ع) تمام تلاش خود را برای مقابله با تحریف عاشورا و تحریف شهادت جدشان انجام دادند. چنان که در روایت اباصلت هروی آمده است که به امام رضا(ع) عرض کردم: در اطراف کوفه جماعتی می‌گویند امام حسین(ع) شهید نشده و خداوند حنظله بن اسعد شبامی را به شکل ایشان درآورد و اوست که کشته شده است و خداوند حسین بن علی(ع) را به آسمان برده است؛ همچنان که عیسی(ع) را به آسمان برد و از کشته شدن نجات داد و به آیه 141 سوره نساء استدلال می‌کنند که «وَ لَنْ یَجْعَلَ اللهُ لِلْکافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا».

مبارزه امام رضا(ع) با انحرافات اعتقادی در مورد پیام عاشورا

این پژوهشگر ادامه می‌دهد: امام رضا(ع) در پاسخ فرمودند: دروغ گفته‌اند، مشمول غضب الهی گردند و لعنت خدا بر ایشان باد و آنان کافر شده‌اند، چرا که رسول خداوند را تکذیب می‌کنند که خبر شهادت حسین بن علی(ع) را داد و روایت فرمود: حسین شهید می‌شود. به خدا قسم بدون شک حسین بن علی(ع) شهید شده است و کسانی که بهتر از حسین بودند، امیرالمؤمنین(ع) و امام حسن(ع) نیز شهید شدند و از ما نیست مگر اینکه شهید شود و من نیز با زهر شهید خواهم شد، با نیرنگ فردی نیرنگ‌باز. این مطلب را می‌دانم از آن عهد معهودی که از جانب رسول خدا به ما رسیده و او را جبرئیل از طرف خداوند آگاه کرده است و اما آیه «وَ لَنْ یَجْعَلَ اللهُ لِلْکافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا» در مقام حجت است یعنی خداوند حجتی برای کافران علیه مؤمنان قرار نداده یعنی «لَنْ یَجْعَلَ اللهُ لِکَافِرٍ عَلَی مُؤْمِنٍ حُجَّهً».

دکتر انفرادی با بیان ادامه روایت، می‌گوید: حضرت فرمود شکی نیست که خداوند خبر داده است از کفار که انبیای الهی را به ناحق به قتل رسانیدند، بدون هیچ حجتی که در دست داشته باشند. با اینکه آنان را شهید کردند باز آیه درست و بجاست و خداوند برای ایشان راهی و دلیلی بر کشتن انبیا نگذاشته است که حجت و بهانه آنان باشد و با آن دلیل و برهان بتوانند حقانیت خود را بر ضد انبیا یا مؤمنان ثابت کنند. بر اساس این روایت امام رضا(ع) تمام تلاش خود را برای تحریف‌زدایی و مبارزه با کژروی‌های اعتقادی در مورد پیام عاشورا صرف داشتند و با عبارت‌های بسیار شدید این مطلب را نشان دادند.

امام رضا(ع) به دعبل: برای حسین مرثیه بسرا

او اظهار می‌کند: امام رضا(ع) مردم را به عزاداری و برگزاری مراسم سوگواری ترغیب کرده و برای مرثیه‌سرایی به محبان خود تأکید می‌کردند که اشعاری را در رثای سیدالشهدا(ع) داشته باشند. در روایتی ایشان به دعبل فرمودند: ای دعبل برای حسین مرثیه بسرا و تا زمانی که زنده‌ای مدح‌کننده ما و یاور مایی، پس هر چه می‌توانی در یاری ما کوتاهی نکن. در این هنگام دعبل 120 بیت در موضوع عاشورا سرود و حضرت در حرکتی فرهنگ‌ساز 300 درهم به ایشان عطا فرمودند و سپس لباس خویش را نیز به ایشان دادند.

بیان فضایل زیارت سیدالشهدا(ع) از لسان حضرت رضا(ع)

دکتر انفرادی یادآور می‌شود: امام رضا(ع) بارها به بیان فضایل زیارت سیدالشهدا(ع) می‌پرداختند. در روایتی حضرت(ع) به ابن‌شبیب فرمودند: ای پسر شبیب اگر دوست داری که خداوند را در حالی ملاقات کنی که هیچ گناهی نداری پس امام حسین(ع) را زیارت کن. حضرت(ع) در روایت‌های متعدد دیگر آثار زیارت امام حسین(ع) را گوشزد کرده‌اند؛ آثاری مانند شفاعت شدن، در زمره مقربان قرار گرفتن، ثواب معادل حج، پاک شدن گناهان، محشور شدن با سیدالشهدا(ع) و... از آن جمله‌اند.

او در پایان ضمن تأکید بر نقش پررنگ و تلاش‌های فرهنگی امام رضا(ع) برای زنده نگه داشتن حماسه عاشورا می‌گوید: علاوه بر آنچه بیان شده مباحثی مانند تبری از دشمنان اهل بیت(ع)، ذکر روزهای زیارتی امام حسین(ع)، برکات تسبیح کربلا و مطالبی از این دست نشان می‌دهد که فرهنگ‌سازی امام رضا(ع) برای زنده نگه داشتن حماسه عاشوا و بزرگداشت یاد و خاطره کربلا و امام حسین(ع) با رویکردی مدبرانه و تلاش بسیار دقیق و سرنوشت‌ساز برای استمرار قیام جدشان اباعبدالله الحسین(ع) بوده است؛ تلاشی که ثمره آن رساندن پیام عاشورا به همه اعصار، زمان‌ها و مکان‌هاست و حضرت(ع) با این روشنگری‌ها به حفظ دستاوردهای واقعه عاشورا پرداختند.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: محرم عزاداری امام حسین ع عزاداری محرم دهه اول محرم برای زنده نگه داشتن سیدالشهدا ع امام حسین ع امام رضا ع

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۱۵۳۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کُرسی آینده‌پژوهی یونسکو به قزوین آمد

رئیس دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) از تخصیص کرسی آینده‌پژوهشی یونسکو به این دانشگاه برای نخستین‌بار در کشور خبر داد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از قزوین، سیدعلی قاسم‌زاده امروز -دوشنبه دهم اردیبهشت- در نشست با محمدرضا حسنی آهنگر، رئیس دانشگاه جامع امام حسین (ع) اظهار کرد: در حوزه‌های پژوهشی و علمی دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ٰره) رشد خوبی داشته و در آخرین رتبه‌بندی تایمز این دانشگاه رتبه سوم دانشگاه‌های جامع کشور و رتبه نهم دانشگاه‌های کل کشور را کسب کرده است.

وی افزود: در حوزه دانشگاه‌های قاره آسیا نیز دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ٰره) در رتبه‌های ۲۰۰ تا ۲۵۰ قرار دارد که رتبه‌بندی دقیق آن نیز به زودی اعلام خواهد شد و این رتبه در طول دوران فعالیت این دانشگاه کم‌نظیر بوده است.

نماینده عالی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در استان قزوین با بیان اینکه در حوزه بین‌المللی رشد خوبی در جذب دانشجویان خارجی و تنوع رشته‌ها داشتیم، خاطرنشان کرد: در حوزه فعالیت‌های بین‌المللی در اتحادیه مختلف علمی به ویژه شبکه آموزشی اروپایی اراسموس، کشورهای جاده ابریشم، اتحادیه خزر و اتحادیه کشورهای اسلامی فعال شدیم. برای نمونه بخش دانشجویی اتحادیه کشورهای خزر را به عهده گرفتیم.

قاسم‌زاده از تخصیص کرسی آینده‌پژوهشی یونسکو به دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) خبر داد و تاکید کرد: در حال حاضر ۱۱ نفر دانشمند یک‌درصدی (جزو یک‌درصد دانشمندان برتر جهان) در این دانشگاه داریم که چند نفر از مدیران نیز جزو همین دانشمندان یک‌درصدی هستند، همچنین در جایزه ملی ثریا در چهار رشته و حوزه جوایز به دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) رسید.

وی با اشاره به طراحی و اجرای برنامه تحول پژوهشی و علمی در این دانشگاه ادامه داد: در حوزه‌های توسعه کشاورزی کم‌آب‌بر، فلزات غیرکانی و شیشه، چشمه نور (شتابگرها)، ایران‌شناسی، هوش مصنوعی و فن‌آوری‌های نو مأموریت‌های ملی ویژه به دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی واگذار شده است.

رئیس دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) از کسب رتبه دوم کشوری توسط تیم رباتیک این دانشگاه خبر داد و گفت: از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم ۱۰ رشته آموزشی و علمی جدید در این دانشگاه راه‌اندازی شده که عمده آنها در سطح ارشد و دکتری قرار دارند. رشته‌های شتابگر ذرات و علم داده‌ها هم از رشته‌های انحصاری دانشگاه به حساب می‌آیند.

قاسم‌زاده با اشاره به توانمندی‌های دانشگاه جامع امام‌حسین (ع) اضافه کرد: دانشگاه امام‌حسین (ع) در رتبه‌بندی جایگاه دوم دانشگاه‌های کشور را به دست آورده که افتخار ارزشمندی برای دانشگاه امام‌حسین (ع) محسوب می‌شود که دانشگاه نمونه و تراز انقلاب اسلامی است.

وی با بیان اینکه دانشگاه امام‌حسین (ع) الگوی دانشگاه‌های حکمت‌بنیان به شمار می‌رود، گفت: بازدید از دانشگاه امام‌حسین (ع) و تماشای دستاوردهای این دانشگاه در دستور کار ما قرار دارد که یکی از اردوهای دیدنی راهیان پیشرفت ما خواهد بود.

رئیس دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) اجرای طرح بانوی اسوه را از طرح‌های فرهنگی مهم این دانشگاه دانست و تاکید کرد: این طرح برای نخستین بار در سه حوزه دانشجویی، کارمندی و استادی نخستین‌بار در دانشگاه ما طراحی و به وزارت علوم ابلاغ و در نهایت اجرا شد.

قاسم‌زاده ادامه داد: امسال هم برای نخستین‌بار از استادان بین‌المللی برتر تقدیر می‌کنیم که در این برنامه استاد برتر حوزه بین‌الملل را معرفی می‌کنیم تا انگیزه‌ای شود که اساتید با توجه به رسالت دانشگاه فعالیت داشته باشند.

وی از فعالیت ۴۰ استاد تمام در این دانشگاه خبر داد و گفت: در واقع ۱۸۰ نفر دانشیار داریم و بقیه اساتید ما استاد تمام به حساب می‌آیند. پیش از دولت سیزدهم ۱۳ مربی داشتیم که تعداد آنها به چهار نفر کاهش یافته است.

کد خبر 749049